Για χιλιετίες ο άνθρωπος αναζητεί τον Θεό. Συνήθως με τρόπους παράλογους. Η επικράτηση του παράλογου, του εύκολου δρόμου δηλαδή, είναι από αιώνες διαπιστωμένη, όπως εύστοχα επισημαίνει κι ο Θουκυδίδης: «ἀταλαίπωρος τοῖς πολλοῖς ἡ ζήτησις τῆς ἀληθείας, καὶ ἐπὶ τὰ ἑτοῖμα μάλλον τρέπονται».
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η λογική εξαλείφθηκε ή συνθηκολόγησε. Αντιθέτως, «στο κρυφό μυστήριο», σαν σε κάποια κρύπτη, εναποτίθενται οι υψηλότεροι λογισμοί, ασφαλείς και ατάραχοι από τον θόρυβο των μαζών, από τη μισαλλοδοξία των προλήψεων και της δεισιδαιμονίας. Κατανοητοί σε λίγους, αλλά όχι ελάχιστους.
Η κρύπτη ουδέποτε ήταν επτασφράγιστη ή αθέατη. Ωστόσο, η πλειονότητα των ανθρώπων απώλεσε τη νόηση και την κλείδα του «ξυνιέναι». Γι’ αυτό και το παράλογο συνήθως επικρατεί και η φωτοβόλα κρύπτη, αν και φανερή, για τους περισσότερους είναι άβατη.
Το παρόν βιβλίο φανερώνει τον ήλιο από την κρύπτη. Το νήμα πιάνεται από την αρχή, από τις πρώτες οργανωμένες ανθρώπινες κοινωνίες και η παρούσα μελέτη φτάνει μέχρι τους πρωτοχριστιανικούς χρόνους. Χρησιμοποιώντας ως κύριο εργαλείο τον ελληνικό Ορθό Λόγο, με ισχυρή τεκμηρίωση και δίχως προφάσεις, αναδεικνύονται τα αίτια της ίδρυσης των θρησκειών, η σύγκρουση λογικής και δεισιδαιμονίας, κοσμικότητας και θεοκρατίας, καθώς επίσης και οι συνέπειες όλων των προηγούμενων για την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Η διερεύνηση αυτών των θεμελίων, πάνω στα οποία οικοδομήθηκε ο σύγχρονος πολιτισμός, οδηγούν αβίαστα στις σημαντικότερες απαντήσεις για τα όσα ταλανίζουν τον κόσμο μας μέχρι και σήμερα.