«Το σήμερα έρχεται από το χθες, το μέλλον αναδύεται από το παρελθόν». Από το χθες προέκυψαν δύο πολιτισμικά «παραδείγματα» καθοριστικά της ανθρώπινης Ιστορίας: Το ελληνικό κοινωνιοκεντρικό και το δυτικοευρωπαϊκό (μεταρωμαϊκό) ατομοκεντρικό «παράδειγμα». Αντιθετικά τα δύο «παραδείγματα», ασύμπτωτα, η πραγματοποίηση του ενός προϋποθέτει τη συνεπή άρνηση-απόρριψη του άλλου. Ο παγκοσμιοποιημένος σήμερα πολιτισμός της «Δύσης» είναι η αντιστροφή των όρων του κάποτε ελληνικού πολιτισμού, το αναποδογύρισμα (σαν αντεστραμμένο γάντι) των προϋποθέσεων και των στόχων του.

Η υπενθύμιση αυτού του κοσμοϊστορικού «Σχίσματος» πιθανόν να καρπίζει προσωπικές αντιστάσεις στον πρωτογονισμό του ατομοκεντρισμού και της χρησιμοθηρίας – στον ριζοσπάστη μηδενισμό» (radikale Nihilismus) που ο Nietzsche κατάγγελνε σαν τον φρικτότερο εφιάλτη για την Ευρώπη.