Η παιγνιοθεραπεία στηρίζεται στη βασική αρχή ότι το παιχνίδι αποτελεί μέσο εκτόνωσης των ψυχικών συγκρούσεων και τρόπο ακίνδυνης ικανοποίησης επιθυμιών, ενώ ταυτόχρονα βοηθά τα παιδιά να κατανοούν τον κόσμο. Εφόσον, λοιπόν, το παιχνίδι αποτελεί φυσικό μέσο έκφρασης των παιδιών, είναι αυτονόητο πως μέσω αυτού οι ενήλικες μπορούν να επικοινωνήσουν καλύτερα μαζί τους, να κατανοήσουν πώς αυτά αισθάνονται στην πραγματικότητα και συνεπώς να τα βοηθήσουν αποτελεσματικότερα. Ταυτόχρονα τα παιδιά, στο πλαίσιο της παιγνιοθεραπείας, κατορθώνουν να αποστασιοποιηθούν από τα βιώματά τους και να αντιμετωπίσουν πιο ψύχραιμα τις τραυματικές τους εμπειρίες.