Επί σχεδόν δύο χρόνια υπηρέτησα με τον λοχαγό Αλατρίστε στις γαλέρες της Νάπολης. Κι έτσι θα μιλήσω τώρα για συμπλοκές, για κουρσάρους, για πλευρίσεις, για σκοτωμούς και λεηλασίες. Θα γνωρίσει λοιπόν η ευγένειά σας πώς το όνομα της πατρίδας μου ήταν σεβαστό, τρομερό και μισητό και στις θάλασσες της Ανατολής. Θα αφηγηθώ ότι ο διάβολος δεν έχει χρώμα ούτε έθνος ούτε σημαία· και ότι, για να δημιουργηθεί η κόλαση στη θάλασσα ή στη στεριά, δε χρειαζόταν παρά ένας Ισπανός και μια λεπίδα σπαθιού. Σ’ αυτό, όπως και σχεδόν σε όλα, καλύτερα θα μας ήταν να κά-νουμε ό,τι άλλοι, που ενδιαφέρονταν πιο πολύ για την ευημερία παρά για την υπόληψη, να ανοιχτούμε δηλαδή στον κόσμο που είχαμε ανακαλύψει και διευρύνει, αντί να εγκλωβιζόμαστε στα ράσα των βασιλικών εξομολόγων, στα προνόμια του αίματος, στη λίγη διάθεση για δουλειά, στον σταυρό και το ξίφος, την ώρα που σάπιζαν μέσα μας η εξυπνάδα, η πατρίδα και η ψυχή. Κανένας όμως δε μας επέτρεψε να επιλέξουμε.

Τουλάχιστον, προς κατάπληξη της Ιστορίας, μπορέσαμε να πουλήσουμε ακριβά το τομάρι μας, πολεμώντας μέχρις ενός. Η ευγένειά σας θα πει ότι αυτό είναι πικρή παρηγοριά και θα έχει δίκιο. Περιοριστήκαμε όμως στο να κάνουμε τη δουλειά μας χωρίς να καταλαβαίνουμε από κυβερνήσεις, φιλοσοφίες και θεολογίες. Μα τον Θεό. Ήμασταν στρατιώτες.