Ίσως, αν μου ‘χαν μάθει να καλλιεργώ τη γη κι αν η βροχή είχε την καλοσύνη να στάξει στα κεφάλια μας, ίσως να μην ήμουν εδώ να κάνω το πέρασμα μες στο σκοτάδι. Ίσως και να μην φταίει κανένας τελικά, η ζωή σου μονάχα που δεν κάνει πια κέφι να ζήσει, και μην κάνεις τον κόπο να σκεφτείς πως μπορείς να τ’ αλλάξεις αυτό. Η καρδιά σ’ εγκαταλείπει, το κορμί φαγώνεται από μέσα και δεν μπορείς να το γιατρέψεις: η σιχασιά που σου κόλλησε ο πατέρας σου, ο δικός του πατέρας κι εκεινού ο πατέρας πριν απ’ αυτόν· κι η θάλασσα που σου τρώει τα πνεμόνια· να πεθαίνεις λίγο παραπάνω ή λίγο λιγότερο, έτσι κι αλλιώς πεθαίνεις. Και μην σκεφτείς πως μπορεί σε κάτι να φταίω εγώ γι’ αυτό. Από κείνη τη μέρα, τους περνώ απέναντι. Άντρες, γυναίκες, παιδιά. Όλοι είναι ίδιοι, λόγω του σκοταδιού κάθε φορά. Oυ, ένα σωρό ιστορίες θα ‘χα να διηγηθώ για όλα τούτα τα μάτια τα καρφωμένα στη βάρκα μου. Μόνο που, δεν με πληρώνουν για να λέω ιστορίες, αλλά για να τους περνώ απέναντι. Και πρέπει εγώ να φταίω γι’ αυτό!”

(Aπό το βιβλίο)

Για τους δεκατρείς ήρωες -δώδεκα άντρες και μία γυναίκα- το πέρασμα από το Μαρόκο στην Ισπανία, εκεί όπου οι δρόμοι είναι στρωμένοι χρυσάφι κι όπου ανθεί το δέντρο της ελευθερίας, είναι η μόνη ελπίδα ευτυχίας. Όμως, τα νερά του Γιβραλτάρ θα γίνουν το πέρασμα όχι για μια άλλη πατρίδα αλλά από τη ζωή στον θάνατο. Μέσα από τον υψηλά ποιητικό λόγο του Youssouf Amine Elalamy, αφουγκραζόμαστε τις πιο προσωπικές σκέψεις και τα μύχια συναισθήματα ανθρώπων για τους οποίους το όνειρο έμεινε ανεκπλήρωτο. “Σαν να εργάζονταν ολόκληρη τη ζωή τους για ν’ αγοράσουν τον θάνατό τους”, παρατηρεί ο συγγραφέας, καλώντας μας να μην ξεχάσουμε ποτέ πως η πραγματικότητα σε αυτές τις περιπτώσεις ξεπερνά πάντοτε οποιαδήποτε προσπάθεια να την περιγράψεις.

Λάτρης της πατρίδας του και του λαού της, ο Elalamy εμπνέεται σε όλα του τα βιβλία από την ιδιαίτερη ταυτότητα των Μαροκινών, τη ζωή, τις συνήθειές τους, αλλά και τα καθημερινά δράματα που αντιμετωπίζουν.

Οι “Λαθρομετανάστες” έχουν βραβευτεί με το Prix Grand Atlas του 2001, βραβείο το οποίο απονέμει το Μορφωτικό Ίδρυμα της Γαλλικής Πρεσβείας εδώ και δεκαεπτά χρόνια στο καλύτερο γαλλόφωνο λογοτεχνικό έργο Μαροκινού συγγραφέα.