Εκτός από ευγένεια και ανθρωπιά, η πνευματικότητα της ερήμου χαρακτηρίζεται πάνω από όλα από μία αίσθηση της άμεσης παρουσίας του Θεού. Για εκείνους που ζουν στην έρημο, ο Θεός βρίσκεται πολύ κοντά. Κάθε πέτρα μέσα στην ερημιά προσεύχεται. Οι Πατέρες και οι Μητέρες της ερήμου δεν θεωρούν την προσευχή ως μία απλή πράξη, αλλά κάτι περισσότερο: είναι αυτό που τους δίνει ύπαρξη… Ο π. Ιωάννης χαρακτηρίζει τους ερημίτες της Αιγύπτου σαν «σπίθες φωτιάς». Μακάρι, όσοι διαβάσουν το βιβλίο αυτό, να αισθανθούν κάτι από τη φλόγα αυτήν.