Πολλοί παρομοίωσαν τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη με αυτή του Γάλλου σοσιαλιστή Ζαν Ζωρέ την παραμονή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η δολοφονία του Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη, στις 22 Μαΐου 1963, απομυθοποίησε το κυβερνητικό σκηνικό της δεκαετίας του 1960. Μέχρι σήμερα αιωρείται και πολλές φορές αμφισβητείται η συνεργασία μεταξύ κράτους και παρακράτους, ενώ οι φάκελοι με τα χιλιάδες σημειώματα, αναφορές και εκθέσεις των αστυνομικών, των ασφαλιτών, των χαφιέδων, των ρουφιάνων και των ξένων υπηρεσιών παρέμενε εφτασφράγιστο μυστικό για τους πολίτες.
Το κράτος, του οποίου ο πολιτικός υπόκοσμος είχε πάντα δοσοληψίες με τον κανονικό υπόκοσμο των Γκοτζαμάνηδων, χρησιμοποίησε στην περίπτωση του Γρηγόρη Λαμπράκη ένα ακόμα εργαλείο “εκδημοκρατισμού” και “σωφρονισμού”: τα τρίκυκλα…