Στο αυτοβιογραφικό βιβλίο «Οι ήρωες κοιμούνται ανήσυχα», ο Μενέλαος Λουντέμης εξιστορεί τις μέρες του στην εξορία μετά τον Εμφύλιο. Ευρισκόμενος στην Ικαρία, σακατεμένος από το ξύλο και ταλαιπωρημένος από τις κακουχίες, μεταφέρεται, κάποια στιγμή, στη Μακρόνησο. Περιγράφει με γλαφυρό ύφος τον καθημερινό αγώνα του ίδιου και των συγκρατούμενών του να επιβιώσουν στο ξερονήσι, τις φιλίες που εξυψώνουν το φρόνημα, αλλά και τις παρεμβάσεις από κομματικά όργανα. Επιχειρώντας μια σύνδεση με το παρελθόν, αναφέρεται στην προσπάθειά του να απομακρύνει από κοντά του γνωστούς και φίλους –ακόμα και τη σύντροφό του, που την υπεραγαπά–, θέλοντας να τους προστατέψει από τον κίνδυνο που ελλοχεύει.