Χθες ακόμη, ο επίσημος λόγος αντιπαρέθετε τις αρετές της δημοκρατίας στη φρίκη του ολοκληρωτισμού, ενώ οι επαναστάτες αποδοκίμαζαν τις επιφάσεις της εν ονόματι μιας πραγματικής δημοκρατίας που επρόκειτο να έρθει. Η εποχή αυτή έχει πλέον παρέλθει. Ενώ ορισμένες κυβερνήσεις επιδίδονται στην εξαγωγή της δημοκρατίας με την ισχύ των όπλων, η ιντελιγκέντσιά μας δεν σταματά να ανιχνεύει, σε όλες τις όψεις της δημόσιας και της ιδιωτικής ζωής, τα μοιραία συμπτώματα του «δημοκρατικού ατομικισμού» και τη λαίλαπα του «εξισωτισμού» που καταστρέφουν τις συλλογικές αξίες, σφυρηλατούν έναν νέο ολοκληρωτισμό και οδηγούν την ανθρωπότητα στην αυτοκτονία.

Για να κατανοήσουμε την ιδεολογική αυτή μεταλλαγή, δεν αρκεί να την εγγράψουμε στο παρόν της παγκόσμιας διακυβέρνησης του πλούτου. Πρέπει να αναπλεύσουμε μέχρι το πρωταρχικό σκάνδαλο που αντιπροσωπεύει η «διακυβέρνηση του λαού» και να συλλάβουμε τους περίπλοκους δεσμούς μεταξύ δημοκρατίας, πολιτικής, αβασίλευτης πολιτείας και αντιπροσώπευσης. Έτσι, είναι δυνατόν να ξαναβρούμε, πίσω από τους χλιαρούς έρωτες του παρελθόντος και τα φθονερά ξεσπάσματα του παρόντος, την πάντοτε νέα και πάντοτε απειλούμενη ανατρεπτική δύναμη της ιδέας της δημοκρατίας.