Ο Οδυσσέας είναι το σύμβολο της ψυχής, που φέρει μέσα της τον θείο σπινθήρα του νου. Το ταξίδι του συμβολίζει τη μυητική πορεία κάθε ανθρώπινης ψυχής, η οποία αγωνίζεται να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια, που θέτει μπροστά της η πυκνότητα της σωματικότητας, η ένυλη φύση και ο ψευδής κόσμος των φαινομένων, ώστε με την ισχύ της γνώσης και της αρετής, να επιστρέψει στην αληθινή της πατρίδα, τον πνευματικό κόσμο…
«Ας φύγουμε, λοιπόν,
για την αγαπημένη μας πατρίδα!
Ποιος είναι όμως ο δρόμος της φυγής
και πώς θα τον ακολουθήσουμε;
Δεν χρειάζεται να περπατήσουμε,
γιατί τα πόδια μάς πάνε
μόνο στα διάφορα μέρη της γης,
από χώρα σε χώρα.
Ούτε χρειάζεται να φτιάξεις κανένα αμάξι με άλογα
ή κάποιο θαλάσσιο μέσο, αλλά πρέπει να τα εγκαταλείψεις όλα αυτά
και να μην τα βλέπεις.
Και «κλείνοντας τα μάτια»
άλλαξε την όρασή σου
και ξύπνα μιαν άλλη,
πού ενώ την έχουν όλοι,
λίγοι τη χρησιμοποιούν».
(Πλωτίνου Εννεάδες Ι 6.8, μτφρ. Π. Καλλιγάς)